Online / BINNENLAND
Prinses Beatrix wordt 80, hoe ziet haar leven er nu uit?
Woensdag wordt ze 80 jaar, prinses Beatrix, de vrouw die 33 jaar koningin was van Nederland. We weten ontzettend veel over haar leven, maar haar privésituatie kennen we nauwelijks. Wat weten we wel?
Ze rijdt nog steeds paard, ondanks dat ze twee nieuwe knieën heeft. Ze is een begenadigd beeldhouwer, volgende maand staat ze weer op de skies in het Oostenrijkse Lech en ze is veel in Toscane, waar haar zoons een huis hebben.
"Het is een zeer intelligente, fysiek vitale dame, die gaat echt niet alleen maar binnen zitten scrabbelen", stelt Justine Marcella, hoofdredacteur van het tijdschrift Vorsten. "Haar hoofdwoning is Kasteel Drakensteyn (nabij Lage Vuursche, red.), maar ze heeft ook een pied a terre in Den Haag dus ze pendelt veel heen en weer. Daarnaast wonen de kinderen van prinses Mabel in Londen dus daar gaat ze ook regelmatig heen."
Haar beste vrienden, waar ze zo nu en dan mee afspreekt, zijn volgens Marcella onder meer Renée Smith-Röell, haar hartsvriendin, met wie ze opgroeide in Canada. Smith-Roëll woont alleen nog steeds in Canada dus afspreken zal wat moeilijker zijn. Verder is Beatrix al heel lang bevriend met Miente Boellaard-Stheenman, haar oude hofdame. Marcella: "En met de Nederlandse Thilo von Watsdorf bezoekt Beatrix graag culturele evenementen."
Volgens de Duitse pers was Beatrix in 2016 nog verliefd op Von Watsdorf, maar volgens verschillende koninklijkhuisdeskundigen zijn er al meerdere mannen geweest waarmee de prinses op de foto stond, waarvan werd gezegd dat het haar nieuwe vriend zou zijn.
"Ik mag hopen dat ze een leuke vriend heeft", zegt Han van Bree, auteur van Beatrix, koningin der Nederlanden. "Dat heeft ze niet meer dan verdiend. Maar of er iets van die berichten uit de Duitse pers waar is weet ik niet. Sinds de dood van prins Claus zijn er heel veel van dat soort roddels geweest."
Overleg
Nog bijna elke maandagochtend schuift de prinses aan bij het overleg tussen koning Willem-Alexander, koningin Maxima en hun staf. Van Bree: "Die gesprekken gaan onder meer over welke tentoonstelling ze bij willen wonen en wanneer ze op streekbezoek gaan. Gezamenlijk wordt beslist welke bezoeken geschikt zijn en in de agenda passen."
Volgens Van Bree zie je in kleine dingen dat de expertise van Beatrix invloed heeft op het beleid van koning Willem-Alexander. "Zo was ze op 13 november vorig jaar bij het Nederlands Balletgala in Amsterdam en daar was Hans van Maanen ook aanwezig. Noem het toeval of niet, maar een maand later noemt Willem-Alexander hem in zijn kersttoespraak."
Marcella: "Het is niet meer dan logisch dat koning Willem-Alexander de kunst afkijkt bij zijn moeder. Er bestaat niet zoiets als een opleiding tot koning. Veel mensen vroegen zich in het begin af of Willem-Alexander zo waardig kon zijn als Beatrix, of hij niet te veel een man van het volk was. Maar je ziet dat hij naast dat spontane, tijdens de Troonrede ook heel waardig kan zijn. Hij heeft alles, net zoals zijn moeder altijd doet, tot in de puntjes voorbereid."
Persoonlijk
Maar hoe is prinses Beatrix in haar privéleven, als ze geen prinses hoeft te zijn? "Ik geloof dat ze een hele leuke oma is", zegt Marcella. "Dat zie je aan hoe ze met kinderen omgaat. Een van mijn favoriete foto’s is eentje waarop Beatrix met de kinderen van Mabel op een bankje zit en samen met de oudste (van de twee,red.) zit te schaterlachen."
Voor Jeroen Snel, presentator van het televisieprogramma Blauw Bloed, blijft het gissen. "Naast dat ze haar privéleven altijd goed beschermde, kan je uit haar houding ook niet zoveel opmaken over hoe ze in het echt zou kunnen zijn. Bij haar zoon, koning Willem-Alexander, is dat anders. Hij staat tijdens Koningsdag in Zwolle te hossen, naar aanleiding daarvan kan je beter inschatten wat voor persoon hij in privéomstandigheden is. Beatrix zou hooguit een beetje meedeinen op de muziek."
Ook het feit dat de koning Paleis Noordeinde openstelt voor publiek, en eerder al de Oranjezaal van Paleis Huis ten Bosch, is volgens Snel een teken dat de koning een moderner en meer open koningschap nastreeft dan zijn moeder. Snel: "Willem-Alexander zit tussen het beleid van Juliana en Beatrix in. Waar Juliana in de rij stond voor een kopje koffie en zelf haar jas ophing, daar liet Beatrix haar vrienden weten dat er heel wat ging veranderen vanaf het moment dat ze koningin zou zijn."
Monarchie
Het feit dat koning Willem-Alexander meer toegankelijk is en wat sneller in gesprek gaat met journalisten heeft volgens alle deskundigen ook te maken met de tijd waarin we leven en de staat van de monarchie.
Beatrix wilde, toen ze in 1980 aantrad als koningin, de monarchie weer in waarde herstellen. Door de schandalen rond haar ouders - Juliana geloofde in een gebedsgenezeres en Bernhard nam steekpenningen aan en had buitenechtelijke relaties - was de populariteit van het Koningshuis flink gedaald. In de jaren die volgden slaagde koningin Beatrix erin de monarchie in ere te herstellen en voor lange tijd weer houdbaar te maken.
Volgens Marcella is dat ook de reden waarom Beatrix als koningin, maar ook als prinses, relatief weinig interviews heeft gegeven. "Ze ziet er de noodzaak niet van in, wat heeft ze er mee te winnen? De monarchie heeft belang bij continuïteit, de continuïteit van het koningschap dat wordt overgedragen van moeder op zoon. Het is niet dat ze als een premier of een bn’er in beeld moet komen voor populariteit."
Hekel
Dat Beatrix een hekel aan de pers heeft was al voor haar aantreden bekend. Ze benoemde de actie van een horde fotografen al eens als: "It looks like a thunderstorm" en toen ze in 2000 in Lech op skivakantie was (terwijl Nederland vond dat ze niet moest gaan omdat Oostenrijk op dat moment een regering had waaraan de nationalistische Jörg Haider meedeed) siste ze op straat naar de daar aanwezige journalisten: "Je kan amper een weekje weg tegenwoordig."
Marcella: "Toen ze vorig jaar tijdens NLdoet een speeltuin in IJsselstein met een hogedrukspuit aan het schoonmaken was, herhaalde ze een paar keer dat ze zich bijna niet kon beheersen de daar aanwezige pers nat te spuiten."
Dat de prinses nu nog minder belang heeft bij de altijd aanwezige media-aandacht merkt ook televisiepresentator Snel. "Toen ze nog koningin was, mochten wij tijdens werkbezoeken nog wel mee naar binnen, het hoorde er een beetje bij dat daar verslag van gedaan werd. Maar nu moeten we het hebben van haar aankomst en haar vertrek, ze ziet er de noodzaak niet meer van in dat wij ook naar binnengaan zoals bij koning Willem-Alexander. Bovendien wil ze niet teveel de aandacht wegnemen van haar zoon."
Veel vrije tijd
Zal Beatrix blij zijn dat ze alle verplichtingen niet meer heeft en veel meer vrije tijd overhoudt voor haar geliefde hobby’s? Het is moeilijk te zeggen. "Ik denk van wel", zegt Van Bree. "Voordat ze bekend maakte dat ze ging aftreden (in 2013, red.) leek ze al meer ontspannen tijdens de staatsbezoeken die toen gepland stonden. Alsof ze dacht: hier ben ik bijna van af, laat maar komen. En dat is natuurlijk niet onlogisch, als koningin mag je niks verkeerd doen, je moet ontzettend op je tellen passen."
Hoe prinses Beatrix haar verjaardag aanstaande woensdag precies gaat vieren is niet bekend. "Dat zal op Kasteel Drakensteyn zijn met haar familie en vrienden", aldus Snel. Op 3 februari viert ze haar verjaardag in het Paleis op de Dam in Amsterdam. Wie voor dat feest zijn uitgenodigd is onbekend.
Duidelijk is in elk geval dat de prinses, die ooit een geliefd koningin was, niet stil zal zitten op haar oude dag. En de belofte die ze maakte bij haar aftreden, "u zult mij voorlopig nog wel even zien", maakt ze ondanks de behoefte een meer teruggetrokken bestaan te hebben, toch meer dan waar.